Lof der zotheid met twee - Eloge de la Folie à deux

Een aantal eeuwen na Erasmus Roterodamus zal ik zijn befaamd stuk "Eloge de la Folie" graag parafraseren met een meer bescheiden, maar even gemeende "Eloge de la Folie à deux".

Folie à deux, als je naar de link hiernaast op de blog klijkt (geen tikfout, neologisme: klikken, dan kijken), dat is het laatste stuk dat ze in Theater op Schoot in Gent spelen en dat we te danken hebben aan Jim T Maes (die "T" zal er waarschijnlijk voor "Toneel" staan). Want zo te zien leeft Jim zich ongelooflijk uit als hij schrijft of speelt, en dat is maar goed: meer van dat.

Ik houd sowieso van die bijna confidentiële stages in een achterkoer, waar cultuur zonder subsidies en soms met zeer weinig herkenning leeft. Wat je in die achterkoeren of kroegen te zien krijgt, kan enorm schommelen. Je hebt geluk of geen geluk. In dit geval, had ik veel geluk.

Want drie dagen na de voorstelling blijf ik erbij: Folie à Deux is een goed stuk.

Net zoals Gabrieli het toen deed in San Marco in Venetië, waren er immers twee stages, en je kon stereo toneel kijken, met dan nog zeer verschillende signalen links of rechts. Links, was het allemaal introvert & verdrongen, rechts was het helemaal extravert & in geuren en kleuren... waardoor de aandacht misschien iets meer naar rechts ging, maar misschien ligt het ook aan mij. Als het "te" wordt, wordt het pas spannend.

Het verhaal is het verhaal van mensen zoals we er elke dag tegenkomen, absoluut niet gelukkig, aan het vechten tegen zichzelf en de rest van de wereld. Het toneelstuk schept een zeer zware sfeer, die er de hele tijd over hangt en tot slot geen oplossing kent. Want op het existentiële vraagstuk is er geen antwoord. 1+1=3 en wie is dan nummer drie, behalve La Folie? Misschien worden de personages even gered en kunnen ze verder. En misschien niet. Dat is mij niet duidelijk. Maar goed, zo is dat ook in het leven. Er is geen antwoord. En als er geen antwoord is, wat was nu weer de vraag?

Ik was verrast door de echtheid van sommige dialogen en gedragingen. Uit het leven gegrepen, maar van wie? En ik verheugde mij met de visuele efficiëntie van een aantal scenes: de opsluiting van Stef, de lectuur in het boek, de boterhammen met Nutella, de haat/liefde-verleidingsspelletjes in een kitscherig decor en, tot slot, het uitkleden van de man, jaja, vrouwen hebben er deze keer ook iets aan.

Het grappige was daarna om de actoren opnieuw normaal gekleed te zien en om met hen een normaal gesprek te voeren. En hier is misschien wel de chute van dit commentaar.

Want kijk, als mensen die een "gewoon" leven leiden (maar daar ben ik nu eigenlijk niet helemaal zeker van) zoiets in zichzelf hebben en uit zichzelf kunnen halen om het met een publiek te delen, dan is het buitengewoon en aan die mensen zeg ik "chapeau".

Ga zeker kijken naar "Folie à Deux".